Những ngày gần đây, thông tin về việc chính phủ Việt Nam âm thầm khởi động lại kế hoạch ba đặc khu kinh tế — Vân Đồn (Quảng Ninh), Bắc Vân Phong (Khánh Hòa) và Phú Quốc (Kiên Giang) — đang khiến dư luận rúng động. Dù dự luật đặc khu từng bị phản đối dữ dội vào năm 2018, nay dấu hiệu “hồi sinh” nó đang xuất hiện qua các dự án hạ tầng, các gói đầu tư và việc mở rộng quyền ưu đãi cho nhà đầu tư nước ngoài, mà ai cũng hiểu “nước ngoài” đó là ai.
Điều đáng lo là lần này, mọi việc diễn ra lặng lẽ, không công bố, không tham vấn nhân dân. Trong khi Trung Quốc ngày càng lấn sâu trên Biển Đông, việc mở cửa ba vị trí chiến lược ven biển — một ở Bắc, một ở Trung, một ở Nam — chẳng khác nào đặt an ninh quốc gia lên bàn cờ. Chỉ cần vài “nhà đầu tư chiến lược” trá hình, vài hợp đồng thuê đất dài hạn, là đất Việt có thể bị kiểm soát gián tiếp trong nhiều thập kỷ.
Người dân Việt Nam từng xuống đường năm 2018, phản đối “Luật đặc khu 99 năm” vì hiểu rằng chủ quyền không thể đem ra mặc cả. Sáu năm sau, nếu chính phủ vẫn cố tình làm ngơ ý chí nhân dân, thì đó không chỉ là sai lầm chính trị mà là sự phản bội lòng tin dân tộc.
Phát triển kinh tế là cần thiết, nhưng không phải bằng cách bán rẻ tương lai và lãnh thổ. Dù khoác lớp vỏ “thu hút đầu tư”, ba đặc khu này chỉ cần một cái gật đầu sai lầm là sẽ biến thành ba “tô giới” hiện đại.
Người dân Việt Nam có quyền lên tiếng: Không đặc khu, không dâng đất! Chủ quyền không thể quy đổi ra USD hay nhân dân tệ — đó là danh dự của một dân tộc.
