Việc ông Tô Long, con trai Tổng Bí Thư Tô Lâm, được bổ nhiệm làm Cục trưởng Cục An Ninh Đối Ngoại và chỉ sau một tháng đã được trao “Huân chương Quân công hạng Ba,” còn đơn vị ông lãnh đạo nhận danh hiệu “Anh Hùng Lực Lượng Vũ Trang Nhân Dân,” đang đặt ra nhiều nghi vấn nghiêm trọng về tính minh bạch trong bộ máy quyền lực hiện nay.
Thông tin được báo chí nhà nước đưa ra một cách dè dặt, né tránh tên và hình ảnh rõ mặt của ông Tô Long, càng khiến dư luận tin rằng đây là một bước đi được tính toán kỹ nhằm hợp thức hóa một quá trình thăng tiến dựa vào huyết thống hơn là năng lực.
Đáng chú ý, cùng thời điểm đó, hàng loạt tướng công an quê Hưng Yên – quê của ông Tô Lâm như Mai Hoàng (Giám đốc Công An TP.HCM) và Nguyễn Thanh Tùng (Giám đốc Công An Hà Nội) cũng âm thầm được đưa vào các vị trí đầu não. Mạng lưới này cho thấy một cấu trúc quyền lực thân hữu và dòng tộc đang dần định hình trong ngành công an, cơ quan vốn giữ vai trò sống còn trong kiểm soát xã hội và bảo vệ chế độ.
So sánh với các chế độ độc tài khác như Triều Tiên hay Syria, Việt Nam tuy không công khai chuyển giao theo kiểu cha truyền con nối, nhưng các động thái gần đây – đặc biệt là việc “lót đường” cho Tô Long rõ ràng mang bóng dáng của một nền chuyên chế kiểu mới dưới danh nghĩa “tập thể lãnh đạo.”
Nếu hiện tượng “thái tử đảng” tiếp tục lan rộng mà không bị kiểm soát, nguy cơ hình thành một tầng lớp “đặc quyền thế tập” sẽ đẩy xã hội vào tình trạng bất bình đẳng sâu sắc, làm xói mòn lòng tin nhân dân và đe dọa tính chính danh của chính quyền.
Thiện Nhân
