Trong số những tù nhân lương tâm của Việt Nam, Trương Minh Đức – sinh năm 1960 – luôn được nhắc đến như một người không lùi bước, dù trước mặt ông luôn là những bản án nặng nề và sau lưng là một đời lao động khốn khó. Ông không phải người làm chính trị chuyên nghiệp. Ông xuất thân từ tầng lớp người lao động, rồi trở thành ký giả độc lập, một tiếng nói bảo vệ người nghèo, công nhân, dân oan, và quyền con người.
Ngày 24/4/2013, ông cùng Luật sư Nguyễn Văn Đài, Phạm Văn Trội, Nguyễn Bắc Truyển và Trần Đức Thạch sáng lập Hội Anh Em Dân Chủ – một trong những tổ chức xã hội dân sự quan trọng nhất thời kỳ đó.
Không xuất thân từ giới tinh hoa, ông vẫn trở thành Phó Chủ tịch của Hội, nơi quy tụ những người tin vào dân chủ đa nguyên, vào quyền con người và một xã hội công bằng. Ông còn tham gia Phong trào Lao Động Việt, đấu tranh cho quyền của công nhân – những người rất ít khi được đại diện.
Ở mọi nơi ông xuất hiện, ông đều đứng về phía người yếu thế.
Ngày 30/7/2017, nhà cầm quyền bắt giữ ông lần thứ hai.
Tháng 4/2018, ông bị tuyên 12 năm tù giam và 5 năm quản chế theo Điều 79 – tội danh “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền”.
Một bản án nặng nề dành cho một người cầm bút.
Một bản án nhằm bịt miệng một người nói sự thật.
Tại Trại giam số 6 – Thanh Chương, Nghệ An, nơi khí hậu khắc nghiệt và mùa hè có lúc lên tới 43°C, ông Đức nhiều lần phải nhập viện vì tim mạch yếu, nhưng chưa một lần ông khuất phục.
Nhiều lần, giống như mùa hè năm 2019, ông cùng các tù nhân lương tâm khác – Đào Quang Thực, Nguyễn Văn Túc, Trần Viết Dũng – đã làm một điều mà người ngoài khó hình dung được:
Vân Phong
